Tiktok hiện đang đối diện với lệnh cấm từ chính phủ Mỹ. Họ hoặc phải nhượng bộ bán một phần cổ phần hoặc phải rời nước Mỹ. Với những gì đang diễn ra thì TikTok còn một cuộc chiến pháp lý lâu dài phía trước.
Tất cả những gì nước Mỹ làm là muốn ByteDance trở thành một công ty cổ phần đúng nghĩa. Thay vì là một công ty nhà nước Trung Quốc. Nhằm phá vỡ sức ảnh hưởng, chi phối của Trung Quốc với TikTok. Điều này liên quan đến các vấn đề an ninh, tuyên truyền chủ thuyết v.v..
Ngược lại ByteDance muốn dựa vào quyền tự do, tu chính án thứ nhất để bảo vệ sự độc quyền chi phối của Trung Quốc.
Dự luật được ký thành luật nhằm chống lại TikTok
Hôm thứ Tư, Tổng thống Joe Biden đã ký một dự luật thành luật. Luật này có thể khiến lệnh cấm TikTok ở Mỹ một cách hiệu quả. Nhưng chúng ta hãy xem. Việc này có thể không đơn giản như vậy.
Dự luật yêu cầu ByteDance, công ty mẹ của TikTok, bán cổ phần của mình cho người mua đáp ứng các yêu cầu của chính phủ Hoa Kỳ trong vòng 270 ngày. Nếu không làm như vậy? Các nhà cung cấp đám mây và cửa hàng ứng dụng sẽ bị cấm phân phối ứng dụng TikTok. Người dùng hiện tại có thể giữ lại ứng dụng trên điện thoại của họ. Nhưng quyền truy cập vào nội dung của ứng dụng có thể bị hạn chế. Bạn có thể hiểu tương tự, nó giống như Netflix. Một chương trình film có sẵn ở quốc gia này nhưng lại không có ở quốc gia khác.
Hạn chót để tuân thủ là ngày 19 tháng 1. Một ngày trước khi nhiệm kỳ của Biden kết thúc. Đạo luật này có liên quan đến gói viện trợ nước ngoài. Bao gồm hỗ trợ cho Israel, Ukraine và Đài Loan.
Ảnh hưởng của lệnh cấm TikTok
Nếu được thực thi, lệnh cấm sẽ ảnh hưởng đến khoảng 170 triệu người dùng TikTok hoạt động hàng tháng ở Hoa Kỳ. 42% trong số đó ở độ tuổi từ 18 đến 24. Ứng dụng này đặc biệt phổ biến đối với những người dùng trẻ tuổi. Họ sử dụng nó để tổ chức, giao tiếp, giáo dục, và giải trí. Nhưng có lẻ chủ yếu là giải trí với những hình thức giải trí được cho mang tính nguy hại.
Các nhà lập pháp đã bỏ phiếu ủng hộ luật thoái vốn hoặc cấm TikTok. Lý do được đưa ra là lo ngại về quyền riêng tư dữ liệu, an ninh quốc gia, giám sát và tuyên truyền. Nguyên nhân chủ yếu là ByteDance đang được sở hữu bởi chính phủ Trung Quốc. Về phía TikTok, họ phủ nhận các cáo buộc rằng họ chia sẻ dữ liệu của người dùng Hoa Kỳ với chính phủ Trung Quốc.
Quan điểm của nhà trắng về lệnh cấm TikTok
Quan điểm của nhà trắng về lệnh cấm TikTok đó là: “Đây không phải là lệnh cấm”. Phát ngôn viên Nhà Trắng Karine Jean-Pierre cho biết hôm thứ Ba, theo Reuters. Tuy nhiên, chiến dịch tranh cử của Joe Biden vẫn sẽ sử dụng nó để tiếp cận các cử tri trẻ. “Đây là về quyền sở hữu của Trung Quốc,”. Bà nhấn mạnh, đề cập đến Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa.
Tuy nhiên, TikTok coi đó là một lệnh cấm.
“Đừng nhầm lẫn, đây là lệnh cấm. Lệnh cấm TikTok, lệnh cấm đối với bạn và giọng nói của bạn”. CEO Shou Zi Chew nói trong một video đăng trên TikTok.
Quan điểm công chúng Mỹ về lệnh cấm TikTok
Lập trường của công chúng Mỹ về lệnh cấm TikTok bị chia rẽ.
Khoảng một nửa số người Mỹ trưởng thành – 49%, theo dữ liệu của YouGov từ tháng trước – cho biết họ ủng hộ lệnh cấm. Khoảng một phần ba người Mỹ tin rằng TikTok gây ra mối đe dọa an ninh quốc gia. Trong khi một phần ba khác không đồng ý. Ít nhất một nửa số người dùng TikTok cho biết họ phản đối mạnh mẽ hoặc phần nào phản đối lệnh cấm. Cuộc tranh luận này diễn ra vào thời điểm quan trọng khi nhiều nhà lập pháp đang phải đối mặt với việc tái tranh cử.
Thế cái gì đang xảy ra vậy?
“Gần như chắc chắn rằng chúng ta sẽ gặp những thách thức pháp lý. Và dường như có những tiền lệ gây ra những lo ngại đáng kể về Tu chính án thứ nhất về cách tiếp cận này”.
Jennifer Huddleston, một thành viên cao cấp về chính sách công nghệ tại Viện Cato
TikTok có thể làm gì trước lệnh cấm?
TikTok có thể đang chuẩn bị cho một cuộc chiến pháp lý để thách thức bất kỳ hoạt động thoái vốn hoặc lệnh cấm hoàn toàn nào. Điều đó có nghĩa là kiện chính phủ. Rất có thể là trên cơ sở hiến pháp, tại tòa án liên bang.
“Luật này vi hiến khi mở đường cho lệnh cấm TikTok. Chúng tôi sẽ thách thức nó trước tòa”, TikTok tuyên bố sau khi Biden ký dự luật.
“Chúng tôi tin rằng sự thật và luật pháp rõ ràng đứng về phía chúng tôi. Và cuối cùng chúng tôi sẽ thắng thế. Thực tế là chúng tôi đã đầu tư hàng tỷ đô la để giữ an toàn cho dữ liệu của Hoa Kỳ. Nền tảng của chúng tôi không bị ảnh hưởng và thao túng từ bên ngoài.”
TikTok sẽ sử dụng Tu Chính Án thứ nhất
Lập luận về hiến pháp của TikTok có lẽ sẽ tập trung vào việc bảo vệ quyền tự do ngôn luận và biểu đạt của Tu chính án thứ nhất. Lập luận rằng việc cấm ứng dụng hoặc buộc thoái vốn là vi phạm các quyền này. Trên cơ sở này, TikTok sẽ tìm cách tuyên bố luật này là vi hiến. Hoặc ít nhất là yêu cầu một lệnh cấm thực thi luật đó.
Quan điểm của chính phủ Hoa Kỳ dự kiến sẽ nhấn mạnh rằng. Bất kỳ hạn chế nào đối với TikTok là cần thiết để bảo vệ người Mỹ khỏi bị giám sát, vi phạm quyền riêng tư dữ liệu, tuyên truyền và các mối đe dọa an ninh quốc gia. Cả hai bên trước đây đều đưa ra những lập luận tương tự. Trong đó TikTok đã thắng cuộc tranh luận đó tại các tòa án trước đó. Đặc biệt là ở Montana năm ngoái.
Tranh luận về hành vi vi phạm quy trình pháp lý
TikTok cũng có thể tranh luận về hành vi vi phạm quy trình pháp lý. Cho rằng Hoa Kỳ không giải thích được lý do tại sao các biện pháp giảm nhẹ của họ là không đủ. Ngoài ra, TikTok có thể trích dẫn dự luật về người nắm giữ. Họ có thể cáo buộc rằng cơ quan lập pháp đặc biệt nhắm vào họ một cách không công bằng.
Các quan điểm xung quanh cuộc chiến pháp lý TikTok
“Tôi cho rằng sẽ có ít nhất một thách thức pháp lý đối với luật này. Và tôi nghĩ chính phủ Hoa Kỳ sẽ gặp khó khăn trong việc chứng minh rằng luật này đáp ứng được sự xem xét kỹ lưỡng thích hợp của Tu chính án thứ nhất. Không có ngoại lệ Tu chính án thứ nhất đối với an ninh quốc gia.”
David Greene, Giám đốc Tự do Dân sự của Electronic Frontier Foundation.
“TikTok có các đồng minh pháp lý mạnh mẽ và các tiền lệ hỗ trợ cho trường hợp của mình. Luật này sẽ tạo tiền lệ khủng khiếp cho việc chính phủ Hoa Kỳ kiểm soát quá mức đối với mạng xã hội và bài phát biểu của người Mỹ.”
Ashley Gorski, luật sư cấp cao trong Dự án An ninh Quốc gia của ACLU
“Luật nhắm vào một nền tảng như thế này vi phạm Tu chính án thứ nhất và hạn chế không gian thiết yếu để mọi người kết nối và giao tiếp.”
Jenna Ruddock, cố vấn chính sách của Free Press
Lệnh cấm TikTok sẽ diễn biến như thế nào?
Lệnh cấm TikTok sẽ diễn biến tùy thuộc vào cách phán quyết của tòa án cấp dưới. Cũng như mong muốn tiếp tục đấu tranh của TikTok. Có khả năng vụ việc này có thể được Tòa án tối cao quyết định.
Ngoài những thách thức pháp lý, TikTok dự kiến sẽ khởi động một chiến dịch PR rầm rộ. Khi lệnh cấm sắp có hiệu lực, TikTok đã kêu gọi người dùng ở Hoa Kỳ gọi điện cho các nhà lập pháp. Điều này dẫn đến hàng loạt cuộc gọi tới Quốc hội.
Nhưng TikTok vẫn chưa nộp đơn – và chính phủ Hoa Kỳ có thể sẽ phản hồi tương tự.
Chính phủ Hoa Kỳ có thể phản ứng thế nào?
Cáo buộc TikTok về hành vi giám sát và tuyên truyền
Hoa Kỳ sẽ lập luận rằng luật này đề cập đến hành vi chứ không phải lời nói. Do đó, nằm ngoài các biện pháp bảo vệ của Tu chính án thứ nhất.
Anupam Chander, giáo sư luật và công nghệ Scott K. Ginsburg, đồng thời là học giả thỉnh giảng tại Viện Khởi động lại Truyền thông Xã hội tại Viện Trung tâm Internet & Xã hội Berkman Klein tại Đại học Harvard. Ông lưu ý hai trường hợp hành vi có thể bị cáo buộc. “Hành vi đang được đề cập sẽ là giám sát, và trường hợp còn lại là tuyên truyền. Rằng hành vi đó đang thao túng người dân Mỹ thay mặt cho một chính phủ nước ngoài.”
Chính phủ Hoa Kỳ sẽ tập trung cáo buộc TikTok về hành vi giám sát và tuyên truyền.
Tuy nhiên, tuyên bố tuyên truyền lại liên quan đến lời nói. Vì nó tập trung vào “việc lựa chọn biên tập các chủ đề cụ thể chứ không phải các chủ đề khác”.
Cáo buộc Tiktok về hành vi thu thập dữ liệu
Chính phủ Hoa Kỳ cũng có thể cho rằng TikTok vi phạm quyền riêng tư dữ liệu của người Mỹ và gây rủi ro cho an ninh quốc gia bởi hành vi thu thập dữ liệu của họ.
Tuy nhiên, lập luận thu thập dữ liệu cũng làm dấy lên mối lo ngại về tự do ngôn luận.
Tòa án có thể lập luận rằng điều này vi phạm quyền biểu đạt. Nhưng Chander bày tỏ sự không chắc chắn về việc “liệu tòa án có cảm thấy rằng việc áp đặt đó là hợp lý hay không.”
“Và đó thực sự là dấu hỏi lớn trong đầu tôi. Liệu tòa án có bị thuyết phục rằng. Quyền sở hữu có nguồn gốc từ Trung Quốc sẽ gây hại cho an ninh, và người dùng?”
Chander
Mỹ có thể sẽ phải cung cấp thêm bằng chứng để hỗ trợ cho tuyên bố của mình.
“Chúng tôi không có bất kỳ bằng chứng công khai nào về lý do tại sao TikTok là mối đe dọa an ninh quốc gia. Chúng tôi thấy rằng các thành viên của Hạ viện và Thượng viện đã được chính phủ Hoa Kỳ cung cấp các thông tin tình báo bí mật. Một số thượng nghị sĩ và dân biểu bước ra ngoài và nói, ‘Ôi Chúa ơi, đây là mối đe dọa an ninh quốc gia và chúng ta nên cấm nó. Trong khi những người khác cho rằng tất cả chỉ là phỏng đoán.”
Chander
Lo ngại sự thiếu minh bạch trong lệnh cấm TikTok
Có một lo ngại cho sự thiếu minh bạch trong lệnh cấm TikTok. Một nền tảng được hàng triệu người sử dụng.
Chính phủ Hoa Kỳ có thể sẽ gặp khó khăn trong việc đưa ra lập luận thuyết phục rằng. Việc cấm TikTok là cần thiết để bảo vệ người Mỹ.
Nhiều người cho rằng. Nếu chính phủ Trung Quốc muốn có dữ liệu về người Mỹ. Họ không cần TikTok để có được dữ liệu đó. Họ thậm chí không cần phải đánh cắp dữ liệu.
Sở dĩ có những quan điểm như vậy bởi vì Hoa Kỳ nổi tiếng là ngoại lệ trong số các quốc gia phát triển vì thiếu luật bảo mật dữ liệu quốc gia. Điều này có nghĩa là người Trung Quốc chỉ cần mua phần lớn dữ liệu từ các nhà môi giới dữ liệu và các nhà tổng hợp bên thứ ba khác. Họ sẽ có thông tin tương tự thay vì lấy dữ liệu người dùng TikTok.
Có tiền lệ tương tự lệnh cấm TikTok?
Hai trường hợp pháp lý cho thấy lập luận của TikTok có thể có trọng lượng.
Một là vụ Lamont kiện Tổng Giám đốc Bưu điện. Đây là một vụ án của Tòa án Tối cao từ những năm 1960. Trường hợp này giải quyết lập luận tuyên truyền, tương tự như những gì chính phủ Hoa Kỳ có thể đưa ra để chống lại TikTok. Trong vụ Lamont kiện Tổng Giám đốc Bưu điện, tòa án đã ra phán quyết rằng. Việc chặn thư từ Trung Quốc cộng sản đã vi phạm quyền nhận thông tin theo Tu chính án thứ nhất của người nhận.
Trường hợp còn lại liên quan đến nỗ lực thất bại của Montana trong việc lệnh cấm TikTok. Tuy nhiên, thắng một vụ trước tòa không đảm bảo cho TikTok thắng trong vụ này. Các lập luận của chính phủ có thể sẽ tập trung vào mức độ nghiêm trọng của các rủi ro an ninh quốc gia. Nó biện minh cho bất kỳ hạn chế nào đối với quyền tự do ngôn luận.
Điều gì xảy ra nếu TikTok thắng tại tòa án?
TikTok có thể theo đuổi một số con đường. Nhưng có thể sẽ cần phải thực hiện những thay đổi trong hoạt động để tuân thủ kỳ vọng của chính phủ Hoa Kỳ. Ngay cả khi luật này bị coi là vi hiến.
Điều gì xảy ra nếu Mỹ thắng tại tòa án?
Nếu chính phủ Hoa Kỳ thắng thế? TikTok sẽ buộc phải bán cổ phần của mình cho người mua được Hoa Kỳ chấp thuận hoặc rút khỏi các nhà cung cấp đám mây và cửa hàng ứng dụng.
“TikTok thực sự có một cơ hội, đó là thắng tại tòa án,” Chander nói. “Hoặc họ dùng chiến lược thay thế Hail Mary. Rút khỏi thị trường Mỹ và hy vọng quay trở lại khi quan hệ Trung-Mỹ tan băng.”
Ngay cả khi luật ký bởi Joe Biden được giữ nguyên, ByteDance vẫn có ít nhất chín tháng để quyết định xem liệu họ có bán ứng dụng này ở Hoa Kỳ hay không. Thời gian có thể kéo dài đến một năm nếu tổng thống cảm thấy có tiến triển trong một thỏa thuận.
Ai có khả năng giành chiến thắng?
Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa đều ủng hộ hành động chống lại TikTok. Nhiều chuyên gia pháp lý, như Chander, không đưa ra bất kỳ giả định nào về việc điều này có thể diễn ra như thế nào. Ông nói: “Đây là câu hỏi về mức độ tin cậy mà bạn đặt vào chính phủ để đưa ra các quyết định về an ninh quốc gia. Ngay cả khi những quyết định đó ảnh hưởng đến quyền tự do cá nhân của bạn”.
Mối e ngại về mặt đạo đức với công nghệ mới tập trung vào giới trẻ
Bất kể kết quả thế nào. Cuộc tranh luận về công nghệ, đặc biệt là công nghệ được giới trẻ sử dụng chủ yếu, sẽ vẫn tiếp tục. Các công nghệ mới thường gây ra sự hoảng loạn về mặt đạo đức do ba yếu tố chính. Theo Andrew Przybylski, giáo sư về hành vi con người và công nghệ tại Đại học Oxford, những điều này bao gồm:
- Một điều phổ biến mới mà giới trẻ đang làm.
- Một lý do để nghĩ rằng những người trẻ này dễ bị tổn thương
- Một số thành phần bí mật tạo nên công nghệ này khiến nó khác biệt với tất cả các công nghệ khác. Và chúng ta vốn đã lo sợ điều này trước đó.”
Những lo ngại về thuật toán của TikTok và sự tham gia của Trung Quốc vào ứng dụng này có thể vẫn tiếp tục là vấn đề đối với các nhà lập pháp Hoa Kỳ ngay cả khi TikTok thắng.
“Chúng tôi đã thấy những việc như ngăn không cho TikTok được sử dụng trên các thiết bị hoặc mạng do chính phủ sở hữu, và các ý tưởng như Dự án Texas, tạo ra một số loại bản địa hóa dữ liệu ở Hoa Kỳ. Bạn cũng có thể thấy một số hình thức yêu cầu khác.”
Huddleston
Cuộc chiến pháp lý TikTok này kéo dài bao lâu?
Câu trả lời ngắn gọn là chúng tôi không biết. Một giải pháp nhanh chóng có thể mang lại câu trả lời sau vài tháng. Nhưng hiện tại, TikTok đang hành động như thể nó không có chuyện gì xảy ra. Họ vẫn không có một động thái cụ thể nào.